مقدمه: با توجه به مشکلات کاربران کتابخانه ها در جستجو و یافتن مکان منابع موجود در کتابخانه و عدم آشنائی آن ها با نظام های رده بندی، این تحقیق با هدف کلی ارایه مدل پیشنهادی بازنمایی مکانی مجموعه منابع کتابخانه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (جی آی اس) و هدف فرعی به کارگیری جی آی اس در بازنمایی مکانی مجموعه منابع کتابخانه در سطح قفسه، انجام شده است. روش کار: روش پژوهش حاضر تلفیقی از روش پیمایشی - توصیفی و روش طراحی سیستم است. در این پژوهش به منظور گردآوری داده های مورد نیاز از روش پیمایشی - توصیفی و برای پیاده سازی و ورود اطلاعات و داده ها به نرم افزار آرک جی آی اس و همچنین تحلیل داده ها و نمایش نتایج بر روی نقشه های طبقات کتابخانه از روش طراحی سیستم استفاده شد و طراحی پایگاه اطلاعات مکانی با استفاده از منابع و نقشه ساختمان کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران به عنوان نمونه موردی انجام شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد در هنگام جستجوی منابع در پایگاه اطلاعات مکانی ایجاد شده، مکان منبع جستجو شده بر روی نقشه طبقات کتابخانه در سطح طبقه، بخش و قفسه قابل مشاهده است. در نهایت با استفاده از یافته های تحقیق مدل پیشنهادی بازنمایی مکانی مجموعه منابع کتابخانه با استفاده از جی آی اس، بر اساس واقعیت اجرایی مراحل مختلف پژوهش ترسیم گردید. نتیجه گیری: استفاده از این مدل به کاربران در تعیین مکان دقیق منابع کتابخانه کمک می کند و در نتیجه موجب صرفه جویی در وقت آن ها می شود. همچنین کاربران می توانند دسترس پذیری منابع (در شکل های مختلف آن ها، و در مکان های مختلف کتابخانه) را تنها با نشستن در پای رایانه دریابند.

هدف: در این مقاله مولف به طور انتقادی درباره کارکردهای تعریف شده ای که تاکنون برای کتابخانه ها عنوان شده، که مهم ترین این کارکردها آموزش و سرگرمی است، بحث می کند.روش: مقاله حاضر از نوع مقاله نظری (Opinion Article) است که طی آن، مولف با استناد به تجارب علمی خود، به ارائه تعاریفی در حوزه موضوعی خاص می پردازد.یافته ها: تحلیل کارکردها نشان می دهد که دو کارکرد آموزش و سرگرمی کارکردی اصیل برای کتابخانه ها نیستند، زیرا در اولی سازمان های آموزشی رسمی مسوولیت آن را به عهده دارند و در دومی مراکز تفریحی مسوول آن هستند و این دو نمی توانند به عنوان کارکردی اصلی برای کتابخانه تلقی شوند. در این مقاله به نقش مطالعه که نوعی مسابقه است اشاره می شود و این که کارکرد اصلی کتابخانه ها ایجاد و گسترش محیطی برای مسابقه فکری و تلاش علمی است که با فراهم آوردن امکانات لازم، طبقه بندی و سطح بندی مفاهیم و منابع از یک طرف، مطالعه بر روی مخاطبان بالقوه و بالفعل و سطح بندی اعضا و غیراعضا به لحاظ توانایی های مختلف جهت مطالعه و فراهم آوردن زمینه مطالعه از طرف دیگر، و انطباق منابع دسته بندی شده با سلائق و علائق افراد بررسی شده از طریق مشاوره از طرف سوم کارکردی اصیل برای کتابخانه هاست، همچنان که در محیط های ورزشی چنین عمل می شود.اصالت/ارزش: بداعت مقاله حاضر در نگاه جدیدی است که به کارکردهای کتابخانه ها شده است. در مقاله حاضر سعی شده تا با نقد کارکردهایی که به طور سنتی برای کتابخانه ها در نظر گرفته اند، با نگاهی به معنای مطالعه، کارکردهای جدیدی برای کتابخانه ها تعریف شود.

هدف از این نوشتار، جستارگری فلسفی در چرایی و ضرورت خدمات کتابخانه ها و سازمان های مشابه است. روش پژوهش، دیالکتیکی (جدلی) است، و نظیر هر بحث جدلی، با دو پرسش آغاز می گردد: آیا اطلاعات، همچون ماده و انرژی در ردیف منابع اولیه جهان ماست و اثری مشابه این دو، در ساخت تمدن بشری داشته است؟ و دوم اینکه آیا توزیع نابرابر اطلاعات، می تواند به قشربندی اجتماعی و ایجاد اختلاف طبقاتی بینجامد، همچنانی که بنا به برخی نظریه های حوزه جامعه شناسی، توزیع نابرابر ماده، انرژی و ابزار تولید می تواند به نابرابری های اجتماعی منجر گردد؟ از پرتو پاسخ به این دو پرسش و با استفاده از ارتباط مفهومی دوسویه میان «اطلاعات» و «جامعه»، فلسفه خدمات کتابخانه ها و سازمان های مشابه در قالب نظریه پیشنهادی نگارنده (نظریه کارکرد تعادلی) تشریح شده است. از این منظر، رسالت اصلی و فلسفه وجودی خدمات کتابخانه ها و سازمان های مشابه، ایجاد تعدیل در قشربندی های اجتماعی حاصل از توزیع نابرابر اطلاعات در جامعه تشریح شده است که می تواند بنیانی اساسی برای منشور اخلاق حرفه ای کتابداران باشد.

هدف: هدف پژوهش حاضر واکاوی ویژگی های معماری کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان در قالب نقد اثر معماری و تحلیل چگونگی بهره گیری این کتابخانه از امکانات بالقوه برای جذب مخاطب بیشتر به فضای کتابخانه و گذراندن زمان بیشتر در آن است.روش: مقاله حاضر با بهره گیری از روش توصیفی- موردپژوهی به نقد و تحلیل معماری بنای کتابخانه مرکزی اصفهان و پاسخ آن به مولفه های موثر در جامعه پذیری فضاهای کتابخانه پرداخته است. برای استخراج مولفه ها از مصاحبه استفاده شده و ابزار مصاحبه، پرسشنامه بوده است. مصاحبه ها تحلیل محتوای کیفی شده و در جدولی جمع بندی گردید که نقد، بر مبنای آن بنا شده است.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که کتابخانه در نقطه مناسبی از شهر مکان یابی شده و در زمینه شکلی و فرم بیرونی واجد هویت مشخصی است؛ اما در زمینه ایجاد فضایی شفاف، خوانا، روشن، انعطاف پذیر و شاد که سبب جامعه پذیری و پشتیبانی از تعاملات اجتماعی در محیط کتابخانه می شود ضعیف بوده و تا حد کمی با معیارهای موثر در جامعه پذیری مطابقت دارد.اصالت/ارزش: نقد کتابخانه های کشور و مقایسه آن با معیارهای مورد توجه کتابخانه های موفق جهان، سبب نگاه ژرف و ارتقای مطالبات مردم از معماران و کتابداران برای افزایش کیفیت فضا و خدمات کتابخانه شده و زمینه را برای توسعه و طراحی کتابخانه های جدید بر مبنای اصول موثر در جامعه پذیری مانند تامین نیازهای فیزیکی و روانی مخاطب و پشتیبانی از فعالیت های گروهی و تعاملات اجتماعی که سبب جذب و ماندگاری طیف گسترده تری از مردم در کتابخانه و توسعه آگاهی در جامعه می شود فراهم آورده است.